ПА СТАРОНКАХ ГІСТОРЫІ РОДНАЙ МОВЫ

Інтэрактыўная лекцыя, прысвечаная помнікам беларускай пісьменнасці XIV–XVIII стст., адбылася 22 лютага 2024 года ў ДУА “Гімназія № 22 г. Мінска”. Для дзесяцікласнікаў установы яе правяла загадчык аддзела гісторыі беларускай мовы ДНУ “Цэнтр даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі” Наталля Вікенцьеўна Паляшчук.

ТВОРЧАЯ СУСТРЭЧА АКАДЭМІЧНЫХ НАВУКОЎЦАЎ СА СТУДЭНТАМІ БДУКМ

23 лютага ў інфармацыйна-выставачным цэнтры Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі прайшла сустрэча акадэмічных мовазнаўцаў і праграмістаў лабараторыі распазнавання і сінтэзу маўлення АІПІ са студэнтамі Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта культуры і мастацтваў.  
Чарговая тэматычная сустрэча «Ад першай граматыкі да інфармацыйных тэхналогій» была прымеркавана да Міжнароднага тыдня роднай мовы, таму традыцыйна, з аднаго боку, был

ГІМНАЗІСТЫ І ПЕРШАКУРСНІКІ: МОВАЗНАЎЧЫ БРЭЙН-РЫНГ

Забаўляльна-пазнавальнае мерапрыемства пад такой назвай адбылося 22 лютага 2024 г. у Цэнтры даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (філіял “Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа). У ім прынялі ўдзел студэнты першага курса факультэта пачатковай адукацыі Беларускага дзяржаўнага педагагічнага ўніверсітэта імя Максіма Танка і намеснік дэкана па выхаваўчай рабоце кандыдат педагагічных навук, дацэнт Ірына Аляксандраўна Буторына, вучні 8–10 класаў гімназіі № 25 імя Рымы Шаршнёвай г. Мінска, настаўнікі беларускай мовы Аліна Казіміраўна Пахвалённая, Вераніка Леанідаўна Сенакосава, Таццяна Уладзіміраўна Сарока і педагог дадатковай адукацыі Таццяна Уладзіміраўна Суднік, супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа.

СУСТРЭЧА Ў МІКАЛАЕЎШЧЫНСКАЙ СЯРЭДНЯЙ ШКОЛЕ СТАЎБЦОЎСКАГА РАЁНА

24 лютага 2024 года ў Мікалаеўшчынскай сярэдняй школе імя Якуба Коласа прайшла прымеркаваная да святкавання Дня роднай мовы сустрэча з вучнямі і настаўнікамі  галоўнага навуковага супрацоўніка аддзела гісторыі беларускай мовы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі доктара філалагічных навук Мароз Валянціны Канстанцінаўны.

“ПА РАЗРОЗНЕНЫХ ЭЛЕМЕНТАХ МОВЫ НЕЛЬГА СПАЗНАЦЬ ТОЕ, ШТО ЁСЦЬ НАЙВЫШЭЙШАЕ І НАЙТАНЧЭЙШАЕ Ў ЁЙ” В. ГУМБАЛЬТ

22 лютага ў межах мерапрыемстваў, прымеркаваных да Дня роднай мовы, у Цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа НАН Беларусі адбылася прэзентацыя “Русско-белорусского системного семантического словаря” ў 2 т. (2023) –  лексікаграфічнага даведніка новага тыпу, які выйшаў у выдавецтве “Беларуская навука”. Слоўнік падрыхтаваны супрацоўнікамі аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі. 

САКРЭТЫ ЯКАСНАГА ПЕРАКЛАДУ

Праблему захавання нацыянальнай адметнасці мастацкага твора пры перадачы яго сродкамі іншай мовы разглядалі ўдзельнікі круглага стала “Пераклад і этнакультурная спецыфіка мастацкага дыскурсу”, які праводзіўся Інстытутам мовазнаўства імя Якуба Коласа 23 лютага да Дня роднай мовы.

Як адзначыў у прывітальным слове дырэктар Інстытута мовазнаўства Ігар Капылоў, праблема перакладу хвалюе многіх ужо даўно і будзе хваляваць пакуль будзе існаваць чалавецтва. “Што тычыцца агульнай тэорыі перакладазнаўства, па ёй напісана тысячы работ і мы можам сказаць, што яна распрацавана ў дастатковай ступені. Калі казаць пра мастацкі пераклад, то тут ёсць вельмі шмат актуальных праблем, якія патрабуюць свайго вырашэння ў розных аспектах: камунікатыўным, культуралагічным, гістарычным, пазнавальным, адукацыйным, аксіялагічным. Для таго каб ажыццяўляць мастацкі пераклад мала дасканала ведаць дзве мовы. Пераклад – асаблівы від інтэлектуальнай дзейнасці. Перакладчык павінен валодаць цэлым комплексам навыкаў: мець мастацкі густ і шырыню кругагляду, добра валодаць стылістычнымі прыёмамі, тонка адчуваць, як музыкант, слова, разумець сэнс фразеалагізмаў і умець падбіраць да іх нацыянальныя адпаведнікі. Для атрымання прафесійнага і якаснага перакладу перакладчыку неабходна пераадольваць не толькі моўныя, але і культурныя бар’еры, ведаць асаблівасці нацыянальнай культуры і гістарычнай эпохі з якой звязаны той ці іншы твор, нацыянальны менталітэт. Толькі пры выкананні шэрагу умоў і патрабаванняў можна атрымаць якасны пераклад”, – лічыць І. Капылоў.

«МОВА І РЭЛІГІЯ»: ІНТЭРАКТЫЎНАЯ ГУЛЬНЯ СА ШКОЛЬНІКАМІ

24 лютага 2024 г. у рамках сумеснай ініцыятывы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа і Брацтва святога апостала Іаана Багаслова Мінскай eпapxii Беларускай Праваслаўнай Царквы для вучняў сярэдняй школы № 115 г. Мінска была праведзена інтэрактыўная гульня «Мова і рэлігія», прысвечаная Міжнароднаму дню роднай мовы. Гэтае мерапрыемства стала ўнікальнай магчымасцю для школьнікаў прадэманстраваць свае веды, развіць уменне працаваць у камандзе і атрымаць новы лінгвістычны вопыт.

СВЯТА РОДНАЙ МОВЫ Ў СЦЕНАХ АКАДЭМІІ КІРАВАННЯ ПРЫ ПРЭЗІДЭНЦЕ РЭСПУБЛІКІ БЕЛАРУСЬ

22 лютага ў сценах Акадэміі кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь прайшло сумеснае мерапрыемства Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа і Акадэміі кіравання, прысвечанае Міжнароднаму дню роднай мовы.

Удзельнікаў і гасцей гэтай святочнай імпрэзы віталі рэктар Акадэміі кіравання Вячаслаў Даніловіч, дырэктар Інстытута мовазнаўства Ігар Капылоў і галоўны рэдактар часопіса “Маладосць” Вольга Рацэвіч.

Сустрэча навукоўцаў і студэнтаў

22 лютага прайшла сустрэча супрацоўнікаў сектара этналінгвістыкі і фальклору і аддзела славістыкі і тэорыі мовы Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа са студэнтамі і магістрантамі філалагічнага факультэта БДУ і іх куратарам Вольгай Зуевай.
 

Дзень роднай мовы ў Беларускай сельскагаспадарчай бібліятэцы

21 лютага 2024 года Беларуская сельскагаспадарчая бібліятэка, як і іншыя культурна-асветніцкія і навучальныя ўстановы Беларусі, ладзіла адметнае мерапрыемства – свята “Родныя словы: сельская гаспадарка”, прымеркаванае да Дня роднай мовы. Пытанні па яго арганізацыі ўзгаднялі разам Савет маладых вучоных Аддзялення аграрных навук Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі і Беларускі дзяржаўны музей народнай архітэктуры і побыту. Аднак галоўны клопат па годным правядзенні святочнай імпрэзы ўсклаў на сябе калектыў Беларускай сельскагаспадарчай бібліятэкі імя І. С. Лупіновіча Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі. Свята мела тры часткі. Адна – гэта інтэлектуальна-пазнаваўчы квіз. У правядзенні інтэлектуальнага спаборніцтва ўдзельнічала пяць каманд, вынікі ведаў якіх ацэньвала журы, у складзе якога як лінгвіст была В.М. Курцова. Каманды прадэманстравалі свае веды па роднай мове і досвед у адметнасцях традыцыйнай духоўнай і матэрыяльнай культуры беларусаў, звязанай з сельскай гаспадаркай. 

Глядзіце таксама

  • Корпус беларускай мовы