Тыдзень роднай мовы ў Віцебску пачаўся з прэзентацыі кнігі «Беларуская мова ад А да Я»

Выданне прадставіў дырэктар Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, старшыня Рэспубліканскай тапанімічнай камісіі пры Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі Ігар Капылоў у Віцебскай абласной бібліятэцы на творчай сустрэчы «Пароль неўміручасці — родная мова».

— Гэта навукова-папулярнае выданне, у якім знойдуць каштоўныя для сябе веды як дзеці, так і дарослыя, — расказаў Ігар Капылоў. — Кніга па-свойму ўнікальная: яна змяшчае вялікі блок гістарычнай інфармацыі, але пададзена яна проста і зразумела.
 
У кнізе ў папулярнай форме распавядаецца пра галоўныя падзеі ў гісторыі развіцця нацыянальнай мовы, яе адметныя рысы, знакавыя пісьмовыя помнікі і сучасныя слоўнікавыя выданні. Прыводзяцца цікавыя моўныя факты, выказванні паэтаў і пісьменнікаў пра роднае слова, самабытная лексіка, прыказкі, якія адлюстроўваюць каларыт беларускай мовы. Інфармацыя суправаджаецца багатым ілюстрацыйным матэрыялам. Тыраж выдання — 2 тысячы асобнікаў.
 

Прэзентацыі кнігі “Лексiчны атлас беларускiх народных гаворак : аналітычныя і даведачна-інфармацыйныя матэрыялы”

Шаноўныя калегі!

18 лютага 2025 г. у 14.00 у Цэнтральнай навуковай бібліятэцы імя Якуба Коласа адбудзецца прэзентацыі кнігі “Лексiчны атлас беларускiх народных гаворак : аналітычныя і даведачна-інфармацыйныя матэрыялы”.

Кніга ўбачыла свет у выдавецтве “Беларуская навука” ў кастрычніку 2024 г.

Працу падрыхтавала В. М. Курцова, загадчык аддзела дыялекталогіі і лінгвагеаграфіі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры.

Гэта кніга ‒ комплекснае выданне, дзе абагульняльныя аналітычныя матэрыялы пра фундаментальны навуковы праект “Лексічны атлас беларускіх народных гаворак” спалучаюцца са звесткамі пра даследчыкаў, навуковая дзейнасць  якіх была ўганаравана дзяржавай. У публікацыі расказваецца пра гісторыю стварэння працы і яе метадычнае забеспячэнне, раскрываецца змест карт, іх асаблівасці і значэнне. Кніга ўтрымлівае таксама розныя даведачна-інфармацыйныя матэрыялы, якія з’яўляюцца неабходным складнікам такіх навуковых выданняў.

Сардэчна запрашаем прыняць удзел у прэзентацыі новага выдання.

Адрас бібліятэкі: г. Мінск, вул. Сурганава, д. 15, Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа НАН Беларусі, канферэнц-зала (аўд. 110).

ПЛАН мерапрыемстваў, прысвечаных Міжнароднаму дню роднай мовы

Міжнародны дзень роднай мовы – штогадовае свята, заснаванае рашэннем Генеральнай сесіі ЮНЕСКА ў 2000 г. Галоўная мэта свята – захаванне моўнай і культурнай шматстайнасці ў свеце, падтрымка нацыянальных моў і культур, а таксама забеспячэнне права кожнага грамадзяніна карыстацца роднай мовай.

 

Пляцоўка адкрытых камунікацый «Тыдзень роднай мовы»

з 13 па 21 лютага 2025 г.

Рэспубліканская дыктоўка па беларускай мове, прымеркаваная да Міжнароднага дня роднай мовы.

Дарагія сябры!

Інстытут мовазнаўства імя Якуба Коласа Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры НАН Беларусі, Цэнтральная навуковая бібліятэка імя Якуба Коласа і канал «Культура» Беларускага радыё запрашаюць прыняць удзел у Рэспубліканскай дыктоўцы па беларускай мове, прымеркаванай да Міжнароднага дня роднай мовы.

Дыктоўка адбудзецца 21 лютага 2025 г. з 13:00 да 14:00 у рэжыме анлайн-трансляцыі на youtube-канале Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа (https://www.youtube.com/@yakub-kolas-institute). Плануецца таксама прамая трансляцыя дыктоўкі на канале «Культура» Беларускага радыё.

Для ўдзелу ў мерапрыемстве просім прайсці рэгістрацыю па спасылцы:

https://forms.gle/rcndsYjES8KmtboV7

Будзем рады бачыць вас сярод удзельнікаў нашага мерапрыемства!

Тэлефон для даведак: +375 17 270-04-74,

электронная пошта: dyktouka21@gmail.com; dyktouka23@gmail.com

“100 ідэй для Беларусі”

3 лютага 2025 года ў Старшыня  Прэзідыума Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі У. Р. Гусакоў узнагародзіў пераможцаў адборачнага этапу рэспубліканскага маладзёжнага праекта   “100 ідэй для Беларусі”.
Сярод узнагароджаных – малодшы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы Цэнтра даследаванняў беларускай культуры, мовы і літаратуры Нацыянальнай акадэміі навук (філіял “Інстытут  мовазнаўства імя Якуба Коласа”) Мацеша Дар’я Сяргееўна. Яе праект  “OCR мадэль для распазнавання старажытных беларускіх тэкстаў з выявы быў адзначаны дыпломам і прыняты на наступны этап конкурсу.

Рэспубліканская навуковая канферэнцыя “Беларускае гістарычнае мовазнаўства: стан і перспектывы развіцця” (да 90-годдзя з дня нараджэння члена-карэспандэнта НАН Беларусі Аляксандра Мікалаевіча Булыкі)

Запрашаем Вас прыняць удзел у Рэспубліканскай навуковай канферэнцыі “Беларускае гістарычнае мовазнаўства: стан і перспектывы развіцця(да 90-годдзя з дня нараджэння члена-карэспандэнта НАН Беларусі Аляксандра Мікалаевіча Булыкі), якая адбудзецца 18–19 сакавіка 2025 года.

Круглы стол «ГОСУДАРСТВЕННЫЕ ЯЗЫКИ РЕСПУБЛИКИ БЕЛАРУСЬ. АКАДЕМИЧЕСКИЕ ИЗДАНИЯ КАК НАУЧНОЕ И ПРАКТИЧЕСКОЕ ОБЕСПЕЧЕНИЕ ПАРИТЕТНОГО ИСПОЛЬЗОВАНИЯ И БЕСКОНФЛИКТНОГО ФУНКЦИОНИРОВАНИЯ БЕЛОРУССКОГО И РУССКОГО ЯЗЫКОВ В СОВРЕМЕННОМ ОБЩЕСТВЕ»

21 студзеня 2025 года на базе філалагічнага факультэта БДУ адбыўся круглы стол. Навуковае мерапрыемства было арганізавана аддзелам беларуска-рускіх моўных сувязей Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа сумесна з кафедрай рускай мовы. Круглы стол праводзіўся з мэтай азнаямлення выкладчыкаў-філолагаў з акадэмічнымі выданнямі, у прыватнасці, “Русско-белорусским системным семантическим словарем” у 2 тамах (2023) і “Избранными трудами по сопоставительному исследованию лексико-семантических систем близкородственных языков” (2024), якія падрыхтаваны супрацоўнікамі аддзела беларуска-рускіх моўных сувязей.

ТРЭЦІ ЭТАП РЭСПУБЛІКАНСКАЙ АЛІМПІЯДЫ ПА БЕЛАРУСКАЙ МОВЕ І БЕЛАРУСКАЙ ЛІТАРАТУРЫ Ў МІНСКУ

Трэці этап рэспубліканскай алімпіяды па вучэбных прадметах “Беларуская мова” і “Беларуская літаратура” за 2024/2025  навучальны год адбыўся14–16 студзеня ў Мінску.

Ужо традыцыйна ў журы алімпіяды акрамя настаўнікаў школ і выкладчыкаў вышэйшых навучальных устаноў г. Мінска ўваходзілі супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа – вядучы навуковы супрацоўнік аддзела сучаснай беларускай мовы кандыдат філалагічных навук Вікторыя Іванаўна Уласевіч і вядучы навуковы супрацоўнік аддзела гісторыі беларускай мовы кандыдат філалагічных навук Эльвіра Валер’еўна Ярмоленка.

Рэспубліканская канферэнцыя «Першы крок у навуку»

Супрацоўнікі Інстытута мовазнаўства імя Якуба Коласа Ганчарэнка Кацярына, Глушыцкая Марына, Гоцка Дзіяна, Путрыч Алена, Торчык Карына, Хвіланчук Юлія, а таксама вучоны сакратар Аддзялення гуманітарных навук і мастацтваў Юшкевіч Вольга, выступілі ў якасці членаў журы рэспубліканскай канферэнцыі навучэнцаў «Першы крок у навуку», якую правёў Савет маладых вучоных НАН Беларусі з нагоды Дня беларускай навукі (20–21 студзеня 2025 г.).

Беларуская мова ад А да Я

Беларуская мова ад А да Я / І. Л. Капылоў, А. М. Лапцёнак, Н. В. Паляшчук; аўтар ідэі праекта У. Р. Гусакоў. – Мінск : Беларуская навука, 2024. – 167 с.

У кнізе ў папулярнай форме расказваецца пра галоўныя падзеі ў гісторыі развіцця нацыянальнай мовы, яе адметныя рысы, знакавыя пісьмовыя помнікі і сучасныя слоўнікавыя выданні. Прыводзяцца цікавыя моўныя факты, выказванні паэтаў і пісьменнікаў пра роднае слова, самабытная лексіка, прыказкі, якія адлюстроўваюць каларыт беларускай мовы. Інфармацыя суправаджаецца багатым ілюстрацыйным матэрыялам.

Выданне адрасавана ўсім, хто цікавіцца мінулым і сучасным беларускай мовы і жадае далучыцца да яе скарбаў.

Глядзіце таксама

  • Корпус беларускай мовы